Romantyczne sposoby pisania o miłości (1)
I. Przeczytaj ponownie wiersz Adama Mickiewicza zatytułowany
Do M*** i wykonaj polecenia.
 | Do M* ** |
Adam Mickiewicz
Precz z moich oczu!... posłucham od razu,
Precz z mego serca!... i serce posłucha,
Precz z mej pamięci!... nie…tego rozkazu
Moja i twoja pamięć nie posłucha.
Jak cień tym dłuższy, gdy padnie z daleka,
Tym szerzej koło żałobne roztoczy…
Tak moja postać, im dalej ucieka,
Tym grubszym kirem twą pamięć pomroczy.
Na każdym miejscu i o każdej dobie,
Gdziem z tobą płakał, gdziem się z tobą bawił,
Wszędzie i zawsze będę ja przy tobie,
Bom wszędzie cząstkę mej duszy zostawił.
Czy zadumana w samotnej komorze
Do arfy zbliżysz nieumyślną rękę,
Przypomnisz sobie: właśnie o tej porze
Śpiewałam jemu tę samą piosenkę.
Czy grając w szachy, gdy pierwszymi ściegi
Śmiertelna złowi króla twego matnia,
Pomyślisz sobie: tak stały szeregi,
Gdy się skończyła nasza gra ostatnia.
Czy to na balu w chwilach odpoczynku
Siędziesz, nim muzyk tańce zapowiedział,
Obaczysz próżne miejsce przy kominku,
Pomyślisz sobie: on tam ze mną siedział.
Czy książkę weźmiesz, gdzie smutnym wyrokiem
Stargane ujrzysz kochanków nadzieje,
Złożywszy książkę z westchnieniem głębokiem
Pomyślisz sobie: ach! to nasze dzieje…
A jeśli autor po zawiłej próbie
Parę miłośną na ostatek złączył
Zagasisz świecę i pomyślisz sobie:
Czemu nasz romans tak się nie zakończył?...
Wtem błyskawica nocna zamigoce:
Sucha w ogrodzie zaszeleszczy grusza
I puszczyk z jękiem w okno zatrzepoce…
Pomyślisz sobie, że to moja dusza.
Tak w
każdym miejscu i o
każdej dobie,
Gdziem z tobą płakał,
gdziem się z tobą bawił.
Wszędzie i
zawsze będę ja przy tobie,
Bom
wszędzie cząstkę mej duszy zostawił.
 | Polecenia: |
1. Opisz budowę pierwszej strofy. Jak zaczynają się kolejne wersy? Określ tryb czasowników, które pojawiają się w pierwszej strofie.
2. Paralelizm składniowy to rodzaj powtórzenia, w którym kolejne zdania lub jego części zbudowane są identycznie lub podobnie. Wyjaśnij, jakie konsekwencje dla tonu wypowiedzi podmiotu lirycznego ma używanie takich konstrukcji w wierszu
Do M***.
3. Znajdź w tekście inne przykłady paralelizmu.
4. Zwróć uwagę na zastosowaną w wierszu interpunkcję. Podkreśl te wersy, w których pojawiają się wielokropki i wykrzyknienia. Określ, jaką pełnią funkcję.
5. Przeczytaj wyróżnioną w wierszu strofę. Nazwij typ zdania, jaki ją tworzy. Czy inne strofy zbudowane są podobnie?
6. Przyjrzyj się wyróżnionym słowom w ostatniej strofie utworu. Określ, do jakiej kategorii części mowy należą. Co oznaczają? Czemu służy nagromadzenie w jednej strofie tylu słów o zbliżonym znaczeniu?
7. Nazwij ton wypowiedzi podmiotu lirycznego i określ nastrój panujący w utworze.
8. Zastanów się, jaką cechę zyskuje opisywana miłość dzięki użyciu omówionych środków poetyckich i wprowadzeniu charakterystycznego nastroju.
II. Przedyskutujcie w klasie, jak oceniacie taki sposób mówienia o miłości. Czy jest naturalny? Czy mógłby i dziś służyć wyrażaniu uczuć? Obejrzyjcie fragment filmu
Pręgi w reżyserii Magdaleny Piekorz, scenę, w której bohater wyznaje miłość swej ukochanej (fragment ten znajdziecie w na stronie:
Jakie znaczenie mają słowa:
Myślisz mi się nieprzerwanie?
Zgromadźcie argumenty uzasadniające wasze opinie.